Rosalía de Castro, nacida o 24 de febreiro de 1837 en Santiago de Compostela, constitúe unha das figuras máis senlleiras da literatura galega e hispánica do século XIX. Filla ilexítima de María Teresa de Castro e Abadía e dun crego, José Martínez Viojo, a súa existencia estivo condicionada polas adversidades e pola procura de identidade nun contexto social profundamente tradicionalista. Desde a mocidade, Rosalía manifestou unha aptitude innata pola escrita, editando o seu primeiro poemario, "La Flor", en 1857. Porén, foi coa publicación de "Cantares Gallegos" en 1863 cando se converteu nunha precursora do Rexurdimento galego, revitalizando a lingua e a cultura nun intre de franca decadencia. Esta obra, composta integramente en galego, é unha exaltación da terra, do pobo e do patrimonio cultural de Galicia, constituíndo un fito na historia literaria nacional. A súa obra máis recoñecida, "Follas Novas" (1880), afonda nos sentimentos de saudade, desamparo e inxustiza, reflectindo a súa profunda identificación cos oprimidos. Tamén escribiu en castelán, salientando "En las orillas del Sar" (1884), onde a súa voz introspectiva e dorida adquire gran intensidade. A vida íntima de Rosalía estivo marcada pola doenza e o loito. Casada co historiador Manuel Murguía, foi nai de sete cativos, dos que só cinco sobreviviron. A súa saúde feble acompañouna de xeito persistente, falecendo temperámente o 15 de xullo de 1885 en Padrón. Rosalía de Castro representa un emblema da resistencia cultural e símbolo identitario de Galicia. A súa produción literaria, inzada de emotividade e fonda conciencia social, segue a inspirar xeracións, consolidándoa como unha das voces máis veraces e imperecedoiras da nosa literatura.
