Het Onzichtbare Verleden van Turkse Migrantenvrouwen in Nederland. De verhalen van Turkse migrantenvrouwen in Nederland blijven vaak onverteld, ondanks hun cruciale rol in de Nederlandse arbeids- en sociale geschiedenis. Fotograaf en beeldend kunstenaar Chidem Yücel legt met haar fotoboek Je moest eens weten deze verborgen verhalen bloot. Deze vrouwen, die in de jaren ’60 en ’70 naar Nederland kwamen, werkten niet alleen in huis, maar ook in fabrieken, visverwerking, de bloembollenindustrie en de schoonmaak. Dit staat in schril contrast met het beeld dat lang over hen bestond: de volgzame vrouw die alleen voor het gezin zorgt. De aanleiding voor Yücels project kwam voort uit haar frustratie over de stereotype beeldvorming van moslimvrouwen in beeldbanken. Ze merkte dat vrouwen die op haar moeder, zus of oma leken, vaak als anonieme, gesluierde figuren op straat werden gefotografeerd, wat ze "safari-foto's" noemt. Dit besef dreef haar om het verhaal van deze vrouwen van binnenuit te vertellen. Door gesprekken met de eerste generatie Turkse vrouwen én hun kinderen en kleinkinderen, creëerde Yücel een intiem en gelaagd portret. Een krachtig voorbeeld is het verhaal van Meriam, die jarenlang als schoonmaker werkte en met trots vertelt hoe ze het werk als een picknick ervoer vanwege de vriendschappen met haar Turkse collega’s. Maar er is ook pijn. Veel vrouwen kregen fysieke klachten door het zware werk en moesten uiteindelijk noodgedwongen stoppen. De balans tussen trots en verdriet loopt als een rode draad door de levensverhalen in het boek. Yücel benadrukt dat deze verhalen niet alleen voor het collectieve geheugen van Nederland belangrijk zijn, maar ook voor de kinderen en kleinkinderen van de migrantenvrouwen zelf. Als verhalen niet worden vastgelegd, blijven archieven leeg en ontstaat er een eenzijdig beeld van de geschiedenis. Met haar boek en tentoonstelling vraagt Yücel aandacht voor deze vergeten vrouwen, die volgens haar "feministische iconen" zijn. Het werk is beschikbaar in het Nederlands, Turks en Engels, zodat ook de eerste generatie vrouwen de verhalen kunnen lezen. Dit project is een belangrijke stap naar een vollediger beeld van de Nederlandse geschiedenis.
