martes, 17 de diciembre de 2024
Eva Hofman
De introspectieve reis van Eva: Macht, zelfbeeld en generatiekritiek. In de wekelijkse talkshow Plein Publiek gaat programmamaker Katharina Scheul in gesprek met schrijver en journalist Eva Hofman over haar debuutroman Josefien. Het gesprek draait om thema's als zelfbeeld, macht binnen vrouwenrelaties en de invloed van sociale media. De roman volgt het leven van het personage Eva, een jonge vrouw die vastzit in een middelmatig bestaan met een oninspirerende baan en relatie. Eva is een hoofdpersoon die niet geliefd is bij de lezer, omdat ze cynisch, egocentrisch en besluiteloos is. Ze wil meer van het leven, maar onderneemt geen actie. Pas wanneer ze terugdenkt aan Josefien, een vrouw die alles bereikt wat Eva wilde, begint haar reis naar verandering. De machtsverhoudingen tussen vrouwen zijn een belangrijk thema in de roman. Dit wordt geïllustreerd in Eva’s relaties met Josefien, Hedwig en een influencer die een ideaalbeeld van het leven aan Oxford verkoopt. Eva vergelijkt zichzelf voortdurend met deze vrouwen en probeert macht over hen te krijgen, bijvoorbeeld door te proberen de vriend van Hedwig te veroveren. Deze dynamiek symboliseert bredere sociale kwesties rond status, rivaliteit en het verlangen naar erkenning. Een opvallende wending in de roman is de perspectiefwisseling van de derde persoon naar de ik-persoon. Dit markeert het moment waarop Eva haar introspectieve fase verlaat en weer naar de wereld kijkt. De roman reflecteert op hoe de sociale media-cultuur jongeren dwingt zichzelf voortdurend te vergelijken met anderen, wat leidt tot zelfvervreemding. Hofman bespreekt hoe online platforms mensen opsluiten in een 'spiegelpaleis' waar ze constant hun eigen profiel perfectioneren. De roman stelt de vraag: "Hoe moet een mens zijn?" Eva’s zoektocht naar een antwoord weerspiegelt een breder generatievraagstuk. In een wereld waar zelfexpressie op sociale media centraal staat, ontstaat het risico dat mensen vergeten wie ze werkelijk zijn. De roman roept op tot reflectie en moedigt aan om soms het lawaai van sociale media te onderbreken om jezelf weer te horen. Hofman benadrukt dat de mogelijkheid om jezelf af te leiden altijd voorhanden is, maar dat het belangrijk is om ruimte te houden voor eigen gedachten. De lezer blijft achter met de vraag of Eva haar transformatie daadwerkelijk voltooit. De roman biedt daarmee niet alleen een verhaal, maar ook een maatschappelijk commentaar.
Çiğdem Yüksel
Het Onzichtbare Verleden van Turkse Migrantenvrouwen in Nederland. De verhalen van Turkse migrantenvrouwen in Nederland blijven vaak onverteld, ondanks hun cruciale rol in de Nederlandse arbeids- en sociale geschiedenis. Fotograaf en beeldend kunstenaar Chidem Yücel legt met haar fotoboek Je moest eens weten deze verborgen verhalen bloot. Deze vrouwen, die in de jaren ’60 en ’70 naar Nederland kwamen, werkten niet alleen in huis, maar ook in fabrieken, visverwerking, de bloembollenindustrie en de schoonmaak. Dit staat in schril contrast met het beeld dat lang over hen bestond: de volgzame vrouw die alleen voor het gezin zorgt. De aanleiding voor Yücels project kwam voort uit haar frustratie over de stereotype beeldvorming van moslimvrouwen in beeldbanken. Ze merkte dat vrouwen die op haar moeder, zus of oma leken, vaak als anonieme, gesluierde figuren op straat werden gefotografeerd, wat ze "safari-foto's" noemt. Dit besef dreef haar om het verhaal van deze vrouwen van binnenuit te vertellen. Door gesprekken met de eerste generatie Turkse vrouwen én hun kinderen en kleinkinderen, creëerde Yücel een intiem en gelaagd portret. Een krachtig voorbeeld is het verhaal van Meriam, die jarenlang als schoonmaker werkte en met trots vertelt hoe ze het werk als een picknick ervoer vanwege de vriendschappen met haar Turkse collega’s. Maar er is ook pijn. Veel vrouwen kregen fysieke klachten door het zware werk en moesten uiteindelijk noodgedwongen stoppen. De balans tussen trots en verdriet loopt als een rode draad door de levensverhalen in het boek. Yücel benadrukt dat deze verhalen niet alleen voor het collectieve geheugen van Nederland belangrijk zijn, maar ook voor de kinderen en kleinkinderen van de migrantenvrouwen zelf. Als verhalen niet worden vastgelegd, blijven archieven leeg en ontstaat er een eenzijdig beeld van de geschiedenis. Met haar boek en tentoonstelling vraagt Yücel aandacht voor deze vergeten vrouwen, die volgens haar "feministische iconen" zijn. Het werk is beschikbaar in het Nederlands, Turks en Engels, zodat ook de eerste generatie vrouwen de verhalen kunnen lezen. Dit project is een belangrijke stap naar een vollediger beeld van de Nederlandse geschiedenis.
Ebel Kemeling
Het omgekeerde is ook waar: Denkpatronen doorbreken met 81 tijdloze inzichten. In het boek Het omgekeerde is ook waar verzamelt Ebel Kemeling 81 ideeën van denkers die je kijk op de wereld kunnen veranderen. De centrale boodschap is dat je vaste aannames moet durven omkeren om tot vernieuwende inzichten te komen. Kemeling haalt ideeën uit de filosofie, wetenschap, psychologie en populaire cultuur, met inspiratiebronnen variërend van Johan Cruijff tot Martin Heidegger. Door de denkers los te koppelen van hun originele context, krijgen de ideeën een universele waarde die toepasbaar is in dagelijks leven en werk. Het boek is geboren uit persoonlijke fascinatie en jarenlange zoektocht. Kemeling, een man van "twaalf ambachten", put uit zijn ervaringen als filosoof, strategieadviseur, ondernemer en schoolbestuurder. Hij stelt dat waardevolle ideeën vaak verborgen liggen in complexe theorieën, onzichtbaar voor de buitenstaander. Door de context weg te halen, wordt de kern van het idee zichtbaar. Zo wordt het concept van "zijnszorg" van Heidegger toegepast op het ontwerp van robots en technologie, terwijl inzichten van systeemdenkers als Gregory Bateson en Walter Cannon worden vertaald naar organisatie- en teamdynamiek. Het boek is gericht op toegankelijkheid en directe toepasbaarheid. De korte hoofdstukken maken het mogelijk om losse ideeën op te pikken en in praktijk te brengen. Het is geschreven met het oog op de nieuwe generatie, met name Kemelings eigen kinderen, maar het biedt waardevolle lessen voor iedereen. Het boek roept op tot actief denken, kritisch reflecteren en het leren van "intellectuele lenigheid". De les van Johan Cruijff, dat "je het pas ziet als je het doorhebt", is misschien wel de beste samenvatting. Kemeling sluit af met de gedachte dat echte leiders niet alles moeten uitleggen, maar ruimte moeten bieden aan anderen om het zelf te ontdekken. Het boek is een uitnodiging om datzelfde te doen met ideeën, overtuigingen en gewoonten.
De tentoonstelling "MEESTERS" verkent het rijke palet van hedendaagse Nederlandse kunstenaars en hun unieke kijk op de menselijke ervaring, natuur en maatschappij. Elk werk weerspiegelt de persoonlijke zoektocht en visie van de kunstenaars, waarbij zij de grenzen van traditionele media en technieken overstijgen om complexe emoties en thema's te verkennen.
Van de donkere, bijna mystieke schilderijen van Natasja Kensmil, tot de sculpturale natuurinterventies van Sjoerd Buisman, en de intense, emotionele portretten van Helen Verhoeven—elk kunstwerk biedt een venster naar het innerlijke leven van de kunstenaar. Centraal staat het onderzoek naar identiteit, geschiedenis en de wisselwerking tussen individu en omgeving. De kunstenaars in "MEESTERS" leggen verbanden tussen persoonlijke en maatschappelijke ervaringen. Zo gebruikt Rob Scholte reproductie om vragen op te roepen over copyright en authenticiteit, terwijl Irene Fortuyn de relatie tussen mens en natuur benadrukt in haar werk. De tentoonstelling biedt een caleidoscopisch perspectief op hedendaagse kwesties en de rol van kunst als middel voor reflectie en dialoog. "MEESTERS" nodigt bezoekers uit om deze fascinerende werken te ervaren en zelf de verbanden, betekenissen en emoties te ontdekken die elke kunstenaar in zijn werk heeft gelegd.
Natasja Kensmil, Maria Barnas, Rezi van Lankveld, Ansuya Blom, Germaine Kruip, David Bade, Sjoerd Buisman, Rob Scholte, Juul Kraijer, Aernout Mik, Henk Peeters, Niek Kemps, Irene Fortuyn, Jan Roeland, Hans Eijkelboom, Herman Gordijn, Robert Zandvliet, Henk Visch, Hans van Houwelingen, Willem de Rooij, Jan Dibbets, JCJ Vanderheyden, Joep van Lieshout, Folkert de Jong, Erik Andriesse, Peter Struycken
lunes, 16 de diciembre de 2024
8 mots arabes
Influence de la langue arabe sur le français. L'épisode explore l'influence de la langue arabe sur le français, notamment dans le langage familier. Plus de 500 mots français proviennent de l'arabe, une influence liée aux échanges commerciaux, culturels et militaires entre les mondes arabe et européen, remontant au Moyen Âge. Les premiers contacts proviennent des conquêtes arabes et de la colonisation musulmane en Espagne, puis des échanges entre marchands et académiciens. De nombreux termes liés à la gastronomie (café, sucre, aubergine, épinard, abricot) et au textile (coton, jupe, matelas) sont issus de cette influence. Cependant, Nathan et Violaine mettent en avant des mots issus de l'arabe qui n'ont pas été modifiés et sont encore utilisés tels quels dans le français courant, notamment dans le registre familier. Ces termes, parfois ignorés des locuteurs eux-mêmes, font partie intégrante de la richesse linguistique française. Les mots et expressions d'origine arabe. Kawa : Signifiant "café", il est utilisé dans le langage familier. En arabe, "kawa" désignait une boisson énergisante. Toubib : Désigne un médecin de famille dans le langage courant. Ce mot provient du jargon militaire et de la colonisation de l'Algérie. Chouïa : Signifie "un petit peu" ou "une petite quantité". Utilisé par les colons français en Algérie, il provient de l'arabe où il avait déjà ce sens. Zouave : Désignait les soldats kabyles enrôlés dans l'armée française. Aujourd’hui, "faire le zouave" signifie "faire l'intéressant" ou "faire l'imbécile". Clebs : Terme familier et légèrement péjoratif pour désigner un chien. Ce mot dérive de "klab" (pluriel de "kelb", chien, en arabe). Bled : Signifie "pays" ou "village" en arabe. En français, il désigne soit un village isolé, soit le pays d’origine des familles immigrées (notamment maghrébines). Caïd : En arabe, un "caïd" est un notable ou un chef local. En français, il désigne une personne autoritaire ou le chef d'un groupe, parfois avec une connotation criminelle. Expressions d'origine arabe : Avoir la baraka : Signifie "avoir de la chance" ou "être béni". Le mot "baraka" signifie "bénédiction" en arabe. Cette expression a été popularisée par les "pieds-noirs" (Français d'Algérie) après leur retour en France. Avoir le seum : Très utilisée par les jeunes, cette expression signifie "être dégoûté" ou "être énervé". "Seum" vient de l'arabe "soum" (venin, rage) et a été popularisé par la culture rap des années 1990-2000. Ces mots et expressions illustrent la richesse de la langue française, imprégnée d'influences issues des différentes périodes de l'Histoire, notamment la colonisation de l'Algérie et les migrations du Maghreb vers la France. Nathan et Violaine concluent sur le caractère historique et générationnel des mots arabes dans le français. Certains termes, comme "toubib" et "zouave", sont plus courants chez les générations plus âgées, en particulier chez les personnes nées après les années 1950, période marquée par l'arrivée des premières vagues de migrants maghrébins. Ces mots, popularisés par les pieds-noirs ou par la langue des soldats, sont moins utilisés par les jeunes générations. À l’inverse, des expressions modernes comme "avoir le seum" se sont imposées dans le langage des jeunes, notamment grâce au rap et à la culture urbaine. Ces observations illustrent la nature vivante et évolutive de la langue française, influencée par les migrations, la colonisation et les modes culturelles. Nathan et Violaine encouragent les auditeurs à utiliser ces mots et expressions pour enrichir leur français et mieux comprendre la culture linguistique du pays. Ces mots, en plus d'ajouter une touche de modernité et d'authenticité au langage des apprenants, permettent aussi d’impressionner les locuteurs natifs.
De Milei à Trump
domingo, 15 de diciembre de 2024
Nederland mogelijk in recessie bij wereldwijde handelsoorlog
Handelsoorlog en interne concurrentie: een bedreiging voor de Nederlandse economie . De dreiging van een wereldwijde handelsoorlog, mede veroorzaakt door het protectionistische beleid van Donald Trump, brengt grote risico’s met zich mee voor de Nederlandse economie. De Nederlandse Bank waarschuwt dat hogere importtarieven van de VS een negatieve impact kunnen hebben op de export van Nederlandse producten, zoals bloembollen. De gevolgen voor de Nederlandse consument zijn ook voelbaar: jaarlijkse kostenstijgingen kunnen oplopen tot 500 euro per persoon. Als de VS de importheffingen verhoogt, dreigt Nederland in een recessie te belanden. Een verwachte krimp van 2% van de economie, meer dan de huidige groei, zou bedrijven zwaar treffen. Voor bedrijven die exporteren naar de VS betekent dit verlies van concurrentiepositie, omdat Amerikaanse bedrijven die lokaal produceren geen last hebben van die heffingen. Bovendien leidt het tot een toename van Chinese producten op de Europese markt, wat kan leiden tot prijsdumping. Nederlandse ondernemers moeten dan concurreren met goedkopere Chinese producten, niet alleen in Nederland, maar ook in markten als Brazilië. Niet alleen geopolitiek, maar ook binnen Europa voelen Nederlandse bedrijven de druk. De energiekosten voor Nederlandse bedrijven liggen fors hoger dan in buurlanden als Duitsland en Frankrijk. Dit maakt het voor Nederlandse ondernemers lastiger om te concurreren. Zo betalen bedrijven in Nederland gemiddeld twee keer zoveel voor elektriciteit als bedrijven in Duitsland. Deze hoge kosten dwingen Nederlandse bedrijven hun productie af te schalen of naar het buitenland te verplaatsen. Om de concurrentiepositie van Europa te versterken, is het nodig om investeringen in groene technologieën te stimuleren. Een voorbeeld hiervan is de productie van gerecycled plastic. Om die productie in Europa te houden, wordt voorgesteld dat shampooflesjes een minimumpercentage gerecycled plastic moeten bevatten dat in Europa is geproduceerd. Dit moet de bouw van fabrieken voor gerecycled plastic in Europa stimuleren. De Verenigde Staten hanteert een soortgelijke aanpak met hun "Made in USA"-beleid, dat productie in eigen land beschermt.
ANNA NOOSHIN
Anna Nooshin bespreekt hoe ze vroeger moeite had met de vraag "Ben je gelukkig?". Ze reageerde defensief en filosofisch omdat ze het antwoord niet wist. Inmiddels voelt ze zich oprecht gelukkig en beseft ze dat haar eerdere reacties te maken hadden met een gebrek aan zelfinzicht. Ze heeft geleerd naar haar intuïtie te luisteren in plaats van beslissingen te rationaliseren. Dit heeft haar geholpen betere keuzes te maken, zowel in haar werk als privéleven. Haar keuze om naar New York te verhuizen is daar een voorbeeld van. Zonder veel na te denken besloot ze een appartement te huren, een droom die ze al had sinds haar stageperiode daar op 22-jarige leeftijd. De verhuizing naar New York was zowel een persoonlijke als een symbolische stap. New York biedt haar anonimiteit en een fris begin. Ze voelt zich vrijer en minder gebonden aan verwachtingen van anderen. De stad is bruisend en ambitieus, en dat inspireert haar. Ze beschrijft hoe de stad haar een gevoel van vrijheid geeft, terwijl Amsterdam ook altijd haar thuis zal blijven. De verhuizing heeft ook te maken met haar wens om te kunnen "in- en uitzoomen" op haar leven. Een belangrijk thema is de confrontatie met haar eigen emoties, versterkt door de documentaire over haar leven. Tijdens de opnames moest ze zichzelf analyseren en werd ze geconfronteerd met pijnlijke inzichten. Ze erkent dat ze lang op automatische piloot leefde, zonder naar haar gevoelens te luisteren. Ze leerde dat zelfliefde de basis is voor geluk, wat haar hielp grenzen te stellen en nee te zeggen tegen dingen die niet goed voelden. Dit is een proces dat ze nog steeds aan het leren is, maar ze is er trots op dat ze nu meer voor zichzelf opkomt. Anna omschrijft zichzelf als een "romanticus" die leeft voor de liefde. Ze vindt dat de samenleving van vrouwen verwacht dat ze hun liefdesleven openlijk delen. Maar inmiddels heeft ze besloten haar liefdesleven privé te houden. Ze gelooft dat liefde het beste bloeit in privacy, zonder dat anderen er een mening over hebben. Ondanks haar zelfliefde blijft ze geloven dat liefde met een ander delen haar ultieme geluk vormt. De evolutie van sociale media heeft ook haar kijk op zichzelf beïnvloed. Ze was nostalgisch over de tijd dat social media nog puur was, zonder regels en verwachtingen. Tegenwoordig voelt ze de druk om mee te gaan met nieuwe platforms zoals TikTok, maar tegelijkertijd probeert ze die druk los te laten. Ze wil terug naar authenticiteit, waarbij ze content maakt zonder zich druk te maken over likes en volgers. Ze denkt er zelfs aan haar video's in het Engels te maken, maar aarzelt vanwege mogelijke kritiek. Anna’s toekomstbeeld omvat meerdere 'thuisbases', zoals New York en misschien ooit een zonnige plek zoals Ibiza. Ze wil leven met een gevoel van vrijheid en keuze, waarbij ze tussen plekken kan reizen zonder vast te zitten op één plek. Voor haar is reizen geen onrust, maar juist vrijheid. Ze wil ook meer tijd investeren in creatieve ondernemingen en persoonlijke groei, terwijl ze vasthoudt aan de waarden van rust, anonimiteit en liefde. Anna Nooshin heeft een reis gemaakt van onzekerheid en automatisme naar zelfinzicht, zelfliefde en bewust leven. Ze volgt haar intuïtie, beschermt haar grenzen en waardeert de rust die New York biedt. Haar levenspad illustreert hoe confrontaties met het eigen verleden kunnen leiden tot persoonlijke groei. Haar toekomstplannen draaien om vrijheid, authenticiteit en liefde.