Ansuya Blom

Het is eigenlijk meer dat ik dus probeer te begrijpen wat er aan de hand is, en dan ook werkend. Snel werkend, zodat ik dat volledig kan doorgronden. Je moet me niet precies vragen hoe ik dat doe. Het is natuurlijk iets wat niet zo... het is niet een rechte lijn, zeker niet. Het is een werk dat Fragments R&B heet en het is een soort van portret. Een aantal jaar geleden raakte ik geïnteresseerd in de patiëntenrapporten van Ludwig Binswanger. Hij was een psychiater aan het begin van de 20e eeuw en hij behandelde zijn patiënten door gewoon te kijken naar wat zich presenteerde aan symptomen. Wat me opviel, en wat ik vreemd vond, is dat ondanks dat hij die fenomenen presenteerde en opschreef, je toch geen goed beeld krijgt van wat die patiënten nou echt meemaakten, wat hun interne beleving was. Een aantal van zijn patiënten hebben dus geschreven. In dit werk heb ik delen van zijn rapporten verwerkt, evenals brieven van één patiënt. Die heb ik weggelaten, daar ben ik overheen gegaan, om een soort andere werkelijkheid tegenover die van hem te stellen. Een van zijn patiënten is door haar man in de steek gelaten, mentaal. Hij zei: "Ja, het is wel heel erg," en samen met Binswanger gaf hij haar een soort van frame, een gentlemen’s agreement. Het is een beetje onduidelijk, want ze laten haar eigenlijk in de steek. Ze stapte uiteindelijk uit het leven, omdat het niet anders kon, maar het is onduidelijk hoe dat precies zo moest gaan. Het voelt alsof die beslissing voor haar is genomen, niet door haarzelf. Wat ik zo mooi vond aan de brieven van deze vrouw, is dat ze constant pogingen doet om door te dringen tot de artsen. Ze schrijft steeds opnieuw, probeert hen te overtuigen, en blijft benadrukken dat ze gehoord moet worden. Je leest het in haar brieven, het is iemand die schreeuwt: "Alsjeblieft, luister naar me." Die wanhoop blijft zich herhalen, op verschillende manieren, en dat vond ik prachtig. In die film heb ik haar brieven verwerkt, samen met een tekst van de Engelse schrijfster Searle, die in een vergelijkbare situatie verkeerde. Allebei schreven ze met eenzelfde urgentie, dat "alsjeblieft," en die wanhoop is zo tastbaar.